Cơ sở hình thành, Quá trình hình thành và phát triển tư tưởng Hồ Chí Minh

1/ Cơ sở hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh:

a/ Điều kiện lịch sử hình thành tư tưởng Hồ chí Minh

Hoàn cảnh xã hội Việt Nam

+  Hồ Ch1 Minh sinh ra khi dân tộc ta dưới ách thống trị của thực dân Pháp và phong kiến tay sai.

+Trong những năm cuối thế kỷ XIX, nửa đầu thế kỷ XX phong trào đấu tranh chống Pháp phát triển mạnh.

+ Các phong trào đấu tranh do các sĩ phu phong kiến lãnh đạo thất bại, các cuộc đấu tranh theo xu hướng dân chủ tư sản bị dập tắt, yêu cầu có đường lối mới, giai cấp mới cho phong trào cứu nước giải phóng dân tộc trở nên cấp thiết.

Hoàn cảnh gia đình, quê hương

+ Hồ Chí Minh  sinh ra trong một gia đình yêu nước, thân sinh Bác Hồ cụ Nguyễn Sinh Sắc là một trí thức yêu nước thương dân, là một tấm gương lớn cho Bác trên con đường cách mạng.

+ Nghệ an là vùng quê giàu truyền thống yêu nước, chóng giặc ngoại xâm, các anh chị bác đều tham gia cách mạng, đây là yếu tố quan trọng tác động tới quá trình hình thành thành nhân cách của Người.

Điều kiện thời đại

+ Hồ Chí Minh  ra đi tìm đường cứu nước và bước lên vũ đài chính trị khi CNĐQ đang ra sức bóc lột các nước nhỏ, mâu thuẫn giữa đế quốc và thưộc địa lên cao.

+Cách mạng tháng 10 Nga thắng lợi mở ra một thời đại mới trong lịch sử.

+Tháng 3 năm 1919 Quốc tế Cộng sản được thành lập và  tuyên truyền cổ vũ cho cách mạng tháng 10 Nga.

+ Tháng 7 – 1920  sơ thảo lần thứ nhất luận cương về vấn đề dân tộc và vấn đề thuộc địa của Lênin đến với Người,  Hồ Chí Minh đã có bước phát triển  nhảy vọt về nhận thức, tư tưởng.

+ Cuối tháng 12 năm 1920 tại Đại hội Tua, Hồ Chí Minh  tham gia thành lập Đảng cộng sản Pháp và trở thành người cộng sản Việt Nam đầu tiên. Sự kiện này đáng dấu bước ngoặt cơ bản trong cuộc đời hoạt động cách mạng của Bác . Từ chủ nghĩa yêu nước, Người đến với chủ nghĩa Mác – Lênin, tìm thấy con đường cứu nươc, giải phóng dân tộc.

b/ Những tiền đề tư tưởng – lý luận

Các giá trị văn hóa dân tộc

+ Chủ nghĩa yêu nước chân chính và truyền thống đấu tranh của dân tộc là hành trang tư tưởng quan trọng của Bác Hồ khi Người rời tổ quốc ra đi tìm đường cứu nước.

+ Đoàn kết, tương thân tương ái, sống nhân nghĩa, cần cù dũng cảm thông minh, sáng tạo trong lao động sản xuất và chống ngoại xâm là truyền thống quý báu của dân tộc Việt Nam, Hồ Chí Minh  là biểu hiện sinh động của truyền thống này.

Tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại

+ Tinh hoa văn hóa phương Đông

+ Tư tưởng và văn hóa phương Tây

Chủ nghĩa Mác- Lênin là nguồn gốc lý luận chủ yếu

+ Với tư duy hành động Hồ Chí Minh  tiếp thu chủ nghĩa Mác – Lênin, nghiên cứu chủ nghĩa Mác một cách sâu sắc, khoa học.

+ Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự vận dụng sáng tạo, phát triển và làm phong phú thêm chủ nghĩa Mác – Lênin ở thời đại mới.

c/ Các phẩm chất, năng lực của Hồ Chí Minh

- Bác Hồ là là người tự chủ, sáng tạo, độc lập trong tư duy, ham học hỏi, rèn luyện quên mình.

- Hồ Chí Minh  là một nhà yêu nước chân chính, một người cộng sạn nhiệt thành cách mang, có tinh thần sẵn sàng hy sinh vì độc lập dân tộc của tổ quốc, vì hạnh phúc nhân dân, vì sự nghiệp giải phóng con người, giải phóng loài người.

2/ Quá trình hình thành và phát triển:

Hồ Chí Minh chuẩn bị hành trang để đi tìm đường cứu nước.

Hồ Chí Minh  khảo sát thực tiễn ở nhiều nước tư bản châu Âu, châu Mỹ, tiếp xúc với nhiều tư tưởng tiến bộ và đến với chủ nghĩa Mác – Lênin.

- Đây là thời kỳ hoạt động sôi động, đầy hiệu quả của Hồ Chí Minh , trên cả phương diện lý luận và thực tiễn.

- Đến năm 1930, tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường cách mạng Việt Nam được hình thành về cơ bản.

Trong thời kỳ này, Hồ Chí Minh  gặp nhiều khó khăn, không được đánh giá đúng, có khi hiểu sai, nhưng Người vẫn kiên trì quan điểm về con đường cứu nước đã chọn.

Thời kỳ tư tưởng Hồ Chí minh giải quyết các vấn đề quan trong của cách mạng Việt Nam:Tư tưởng vừa kháng chiến vừa kiến quốc, XD Đảng, XD nhà nước, XD và phát triển kinh tế, chính sách đối ngoại…